Η κατάλληλη θερμοκρασία υπολογιστή, και ειδικά η θερμοκρασία επεξεργαστή και κάρτας γραφικών, είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του. Σε κανονικές συνθήκες, οι ψύκτρες και οι ανεμιστήρες διατηρούν τη θερμοκρασία PC σε φυσιολογικά επίπεδα. Υπάρχουν όμως διάφοροι λόγοι που ένα σύστημα μπορεί να υπερθερμανθεί, γι' αυτό και είναι σημαντικός ο έλεγχος θερμοκρασίας υπολογιστή. Δείτε ποιες είναι οι ιδανικές θερμοκρασίες CPU και GPU, ποιες είναι οι σωστές θερμοκρασίες laptop, και πώς να επιλέξετε ένα δωρεάν πρόγραμμα μέτρησης θερμοκρασίας υπολογιστή.
Προτάσεις συνεργασίας
Τα νέα άρθρα του PCsteps
Γίνε VIP μέλος στο PCSteps
Ποια είναι η ασφαλής θερμοκρασία υπολογιστή?
Ο υπολογιστής έχει μία θεμελιώδη διαφορά από άλλες οικιακές συσκευές, όπως είναι η τηλεόραση.
Η διαφορά είναι πως η ενεργειακή κατανάλωσή του, και άρα η θερμότητα που παράγεται από τη λειτουργία του, μπορεί να έχει μεγάλες διακυμάνσεις, ανάλογα με τη χρήση.
Ο ίδιος υπολογιστής που μπορεί να καταναλώνει 200-250 watt όταν πλοηγούμαστε στο ίντερνετ, σε ένα βαρύ παιχνίδι η κατανάλωσή του μπορεί να ξεπεράσει τα 500 Watt. Ειδικά αν έχουμε ακριβή gaming κάρτα γραφικών και μεγάλο τροφοδοτικό.
Το σίγουρο είναι ότι όταν μιλάμε για τη θερμοκρασία υπολογιστή, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η θερμοκρασία επεξεργαστή του συστήματος και της κάρτας γραφικών. Αυτά είναι τα δύο υποσυστήματα που παράγουν την περισσότερη θερμότητα.
Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχουν σταθερές ιδανικές θερμοκρασίες CPU που να εφαρμόζονται σε όλους τους επεξεργαστές. Διαφορετικά μοντέλα επεξεργαστών έχουν διαφορετικά όρια ασφαλείας, τα οποία ορίζει ο κατασκευαστής.
Βέβαια, πολλοί ειδικοί αναφέρουν ότι εάν η θερμοκρασία επεξεργαστή υπερβαίνει τους 90 βαθμούς Κελσίου σε καθημερινή χρήση, πιθανότατα αντιμετωπίζουμε πρόβλημα υπερθέρμανσης του συστήματος μας.
Παρομοίως, εξετάζουμε τους 85 βαθμούς Κελσίου ως ένα αποδεκτό όριο για την GPU. Φυσικά, η κάρτα γραφικών μπορεί να υπερβεί αυτό το όριο σε συνθήκες gaming, αλλά δεν πρέπει να το κάνει σε τυπική λειτουργία και κυρίως σε τακτική βάση.
Επίσης, έχει σημασία αν μιλάμε για laptop ή σταθερό υπολογιστή. Η θερμοκρασία λάπτοπ είναι τυπικά υψηλότερη από ενός υπολογιστή γραφείου. Επιπλέον, δεν υπάρχουν και πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να πετύχουμε καλύτερη ψύξη.
Ιδανικές θερμοκρασίες CPU
Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά, και ας ξεκινήσουμε με το ποιες είναι οι ιδανικές θερμοκρασίες CPU.
Ανάλογα με το αν έχουμε επεξεργαστή Intel ή AMD, στη σελίδα της κάθε εταιρείας θα βρούμε μία αναλυτική περιγραφή για το μοντέλο μας.
Intel
Για τους επεξεργαστές της Intel, μπαίνουμε σε αυτή τη σελίδα. Έπειτα, πηγαίνουμε στο σύμβολο της αναζήτησης επάνω δεξιά, και πληκτρολογούμε το όνομα του επεξεργαστή μας.
Ανάμεσα στα αποτελέσματα της αναζήτησης, εντοπίζουμε τον επεξεργαστή μας και κάνουμε κλικ στον σχετικό σύνδεσμο.
Σε αυτή τη σελίδα θα βρούμε όλες τις πληροφορίες που αφορούν το μοντέλο που επιλέξαμε.
Η μέγιστη προτεινόμενη θερμοκρασία επεξεργαστή θα αναφέρεται συνήθως ως T-junction ή Τ-case.
Στην προκειμένη περίπτωση, βλέπουμε ότι το αποδεκτό όριο είναι οι 64 βαθμοί Κελσίου.
AMD
Αντίστοιχα, βρίσκουμε τις ιδανικές θερμοκρασίες CPU για τα μοντέλα της AMD, πηγαίνοντας στη σελίδα της εταιρείας.
Το πεδίο αναζήτησης βρίσκεται και πάλι πάνω δεξιά. Πληκτρολογούμε το μοντέλο του επεξεργαστή μας και επιλέγουμε ξανά από τη λίστα με τα αποτελέσματα αυτό που μας ταιριάζει.
Στα χαρακτηριστικά του επεξεργαστή, που συνήθως βρίσκονται στο κάτω μέρος της σελίδας, εντοπίζουμε τη μέγιστη επιτρεπτή θερμοκρασία επεξεργαστή ως Max Temps.
Όπως βλέπουμε, για τον 2700X η μέγιστη θερμοκρασία είναι οι 85oC.
Τι σημαίνει η μέγιστη θερμοκρασία επεξεργαστή?
Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να βρούμε τις μέγιστες επιτρεπτές θερμοκρασίες και για οποιονδήποτε άλλο επεξεργαστή της αγοράς, είτε καινούργιο, είτε παλιό.
Αυτές οι τιμές βέβαια δεν σημαίνουν ότι με το που ξεπεράσει ο Intel του παραδείγματος τους 64 βαθμούς, θα λιώσει ή θα καταστραφεί.
Ακόμα και αυτό που ίσως έχετε δει στο αρχαίο βίντεο του Tom's Hardware, αφορούσε πολύ παλιούς επεξεργαστές, χωρίς τις δικλείδες ασφαλείας που έχουν τα σύγχρονα μοντέλα.
Όπως και νά ‘χει, αν ο επεξεργαστής λειτουργεί σταθερά πάνω από την προβλεπόμενη θερμοκρασία, θα μειωθεί η διάρκεια ζωής του, και είναι πιθανό σε βάθος χρόνου να πάθει μόνιμη βλάβη, ή και να προξενήσει βλάβη στη μητρική κάρτα.
Βέβαια, οι εταιρείες για να αποφύγουν τέτοιες βλάβες, έχουν ενσωματώσει κάποιους μηχανισμούς ασφαλείας στους επεξεργαστές.
Από τη μία έχουμε το λεγόμενο throttling, που ίσως έχετε ακουστά. Όταν ο επεξεργαστής ξεπεράσει τη μέγιστη επιτρεπτή θερμοκρασία, αρχίζει αυτόματα να μειώνει τη συχνότητά του, προκειμένου να προστατευθεί από την υπερθέρμανση.
Επίσης, όταν η θερμοκρασία σε επίπεδο πυρήνων ξεπεράσει τα όρια ασφαλείας, ο υπολογιστής θα σβήσει εντελώς, χωρίς καμία προειδοποίηση.
Αυτός είναι και ένας από τους πιο συχνούς λόγους που κλείνει απότομα ο υπολογιστής, και ειδικά στα laptop.
Κάρτα γραφικών
Κάτι αντίστοιχο μπορούμε να κάνουμε και στις κάρτες γραφικών, οι οποίες σε γενικές γραμμές αντέχουν παρόμοιες θερμοκρασίες με τους επεξεργαστές.
Για παράδειγμα, η GTX 2080 Ti αντέχει έως και 89 βαθμούς, σύμφωνα με την Nvidia.
Φυσικά, αυτό εξαρτάται άμεσα και από την υλοποίηση της κάρτας μας, τι overclock έχει κάνει ο κατασκευαστής, και άλλα.
Για τις κάρτες της AMD δεν βρήκαμε στη σελίδα της καμία πληροφορία όσον αφορά τις θερμοκρασίες. Ωστόσο, αν η κάρτα μας δεν είναι προβληματική, το πιθανότερο είναι πως θα λειτουργεί εντός των ορίων, ακόμα και σε πλήρη ισχύ.
Δίσκοι – RAM – Μητρική
Πέρα από τον επεξεργαστή και την κάρτα γραφικών, οι δίσκοι, οι μνήμες RAM, και οι μητρικές, έχουν και αυτά κάποιο μέγιστο ασφαλές όριο θερμοκρασίας.
Ωστόσο, αυτά τα υποσυστήματα τυπικά δεν διαθέτουν κάποια ενεργή ψύξη. Δεν θα χρειαστεί ποτέ να βάλουμε ανεμιστηράκια στη RAM μας.
Εκτός, φυσικά, αν μιλάμε για πολύ συγκεκριμένες χρήσεις overclock, οι οποίες δεν αφορούν ούτε στο ελάχιστο την πλειοψηφία των χρηστών.
Εφόσον το κουτί μας περιλαμβάνει αρκετούς ανεμιστήρες και σωστή ροή αέρα, το λεγόμενο air flow, τα συγκεκριμένα υποσυστήματα θα ψύχονται κανονικά.
Επιλέγοντας δωρεάν πρόγραμμα για τη μέτρηση θερμοκρασίας PC
Πολύ καλά όλα αυτά, αλλά τι θερμοκρασίες έχει τώρα το σύστημά μας? Πώς θα καταλάβουμε αν υπερθερμαίνεται?
Ένας τρόπος για να δούμε τη θερμοκρασία του επεξεργαστή είναι μέσα από το BIOS. Στα νεότερα BIOS θα βρούμε τις πληροφορίες στην κεντρική σελίδα με μεγάλα γράμματα, οπότε δεν υπάρχει περίπτωση να μην το δούμε.
Σε παλαιότερα BIOS ενδεχομένως να βρίσκεται σε ξεχωριστή ενότητα. Συνήθως γράφει Power, Power Management, Health Status, ή κάτι παρεμφερές.
Λίγο-πολύ, όλα τα BIOS διαθέτουν αυτή τη μέτρηση, εκτός από κάποια BIOS σε laptop.
Ωστόσο, αυτή η μέτρηση αναφέρει την ελάχιστη θερμοκρασία που έχει τη δεδομένη στιγμή ο επεξεργαστής μας, καθώς ο υπολογιστής βρίσκεται σε αδρανή κατάσταση (idle) όσο βρισκόμαστε στο BIOS.
Για να δούμε πιο προχωρημένες πληροφορίες με πιο εύκολο τρόπο, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ένα δωρεάν πρόγραμμα μέτρησης θερμοκρασίας υπολογιστή.
Σε μία καλής ποιότητας μητρική, όλα τα σχετικά προγράμματα θα δείξουν την ίδια θερμοκρασία, ίσως με μία μικρή διαφορά φάσης, ανάλογα με το πόσο συχνά την ελέγχουν.
Για τις ανάγκες του οδηγού, θα αναφέρουμε τέσσερα αξιόλογα μικρά προγράμματα που το καθένα παρέχει διαφορετικές πληροφορίες και λειτουργίες. Έτσι, αποφασίζουμε ποιο μας βολεύει πιο πολύ για να μετράμε την θερμοκρασία υπολογιστή. Όλα θα μας δώσουν αναλυτική εικόνα για όλα τα υποσυστήματα, πέρα από τη θερμοκρασία υπολογιστή.
HWinfo
Το HWinfo είναι ένα από τα γνωστότερα προγράμματα για να δούμε γενικά πληροφορίες του συστήματος, μεταξύ των οποίων και τη θερμοκρασία PC.
Για την εγκατάσταση του προγράμματος, αρκεί να επισκεφτούμε αυτόν τον σύνδεσμο. Το αποτέλεσμα στις μετρήσεις για τη θερμοκρασία υπολογιστή θα είναι το ίδιο, είτε επιλέξουμε portable εγκατάσταση, είτε τον installer.
Τρέχοντας την εφαρμογή, επιλέγουμε “Sensors-only” και θα πατήσουμε στο “Run”.
Στη συνέχεια, θα δούμε μία σειρά από μετρήσεις, όπως η συχνότητα του επεξεργαστή, το ρεύμα, και διάφορες άλλες χρήσιμες πληροφορίες.
Στην προκειμένη περίπτωση, εμάς μας ενδιαφέρει η κατηγορία CPU. Εδώ θα βρούμε τρια πεδία μετρήσεων που δείχνουν διαφορετικές θερμοκρασίες και έχουν να κάνουν με το τι ακριβώς μετράει ο κάθε αισθητήρας.
Η σωστή θερμοκρασία CPU αποτυπώνεται στην πρώτη υποενότητα “Current”.
Κάποιες μητρικές έχουν αισθητήρες για μέτρηση στο socket. Οπότε, αν δούμε στην κατηγορία της μητρικής, ενδέχεται να αναφέρει εκεί τη θερμοκρασία επεξεργαστή.
Στο παράδειγμα μας, η θερμοκρασία της μητρικής είναι στους 35 βαθμούς, που είναι γενικά μία καλή τιμή.
Επίσης, παρακάτω θα δούμε μετρήσεις θερμοκρασίας για τους δίσκους αλλά και για την κάρτα γραφικών.
Αυτή τη στιγμή, η δική μας κάρτα βρίσκεται στους 41 βαθμούς Κελσίου σε idle. Σαφώς, σε συνθήκες gaming, η θερμοκρασία της θα ανέβει, αγγίζοντας τους 70 βαθμούς.
Κάπου εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι αν δούμε κάποια εξωπραγματική θερμοκρασία, όπως 200 ή και 2000 βαθμούς Κελσίου, πρόκειται απλώς λάθος εκτίμηση των δεδομένων κάποιου αισθητήρα. Αν ο υπολογιστής δεν βγάζει καπνούς, δεν υπάρχει λόγος να καλέσουμε την πυροσβεστική.
Αν το HWinfo μας φαίνεται αρκετά φορτωμένο και σύνθετο, μπορούμε να μετρήσουμε τη θερμοκρασία υπολογιστή με ένα από τα επόμενα προγράμματα που μας τα δείχνουν όλα πιο απλά.
NZXT CAM
Το NZXT CAM είναι ένα δημοφιλές δωρεάν πρόγραμμα για μέτρηση θερμοκρασίας PC και όχι μόνο. Κινείται σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος από το HWinfo και διακρίνεται για το πολύ ωραίο και λειτουργικό του περιβάλλον.
Μόλις το τρέξουμε, αμέσως θα δούμε με καθαρό τρόπο την τρέχουσα θερμοκρασία του επεξεργαστή και της κάρτας γραφικών.
Η εφαρμογή περιλαμβάνει επίσης διάφορα εργαλεία και overclocking FPS εντός του παιχνιδιού, μεταξύ των άλλων χαρακτηριστικών.
Φυσικά, αυτό το χαρακτηριστικό του προγράμματος αφορά τους χρήστες που είναι εξοικειωμένοι με τέτοιου είδους τροποποιήσεις.
Ειδάλλως, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να προξενήσουμε μόνοι μας αστάθεια, δυσλειτουργίες, μέχρι και φυσική ζημιά στο σύστημα.
Open Hardware Monitor
Το Open Hardware Monitor είναι ένα δωρεάν πρόγραμμα μέτρησης θερμοκρασίας υπολογιστή, που επιπλέον είναι και ανοιχτού κώδικα (open source).
Η εφαρμογή παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τη θερμοκρασία επεξεργαστή και κάρτας γραφικών, τις ταχύτητες των ανεμιστήρων, τις τάσεις, το φορτίο, και τις ταχύτητες ρολογιού ενός υπολογιστή.
Το open source πρόγραμμα είναι portable και το κατεβάζουμε από εδώ. Από εκεί και μετά, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να το τρέξουμε και αμέσως θα μας δείξει με τον πιο απλό τρόπο την τρέχουσα θερμοκρασία CPU και GPU.
Speccy
Ένας ακόμη εύκολος τρόπος να δούμε τη θερμοκρασία του επεξεργαστή, αλλά και των υπόλοιπων υποσυστημάτων, είναι διαμέσου του Speccy. Το κατεβάζουμε από εδώ.
Από εκεί και μετά, μόλις το τρέξουμε, θα δούμε αμέσως τις διακυμάνσεις στην τρέχουσα θερμοκρασία CPU, GPU, σκληρού δίσκου, SSD, κ.λ.π.
Για περισσότερες και πιο αναλυτικές πληροφορίες, δεν έχουμε παρά να πατήσουμε στην λίστα των υποσυστημάτων στα αριστερά της καρτέλας…
…έτσι ώστε να πάρουμε ακόμη καλύτερη εικόνα για τη τη θερμοκρασία υπολογιστή, και όχι μόνο.
Τι να κάνουμε αν υπερθερμαίνεται ο υπολογιστής
Προφανώς, για να είμαστε εντός των ορίων θερμοκρασίας, δεν χρειάζεται να αγοράσουμε ακριβές και εξωτικές ψύκτρες, ούτε να κάνουμε πατέντες στο κουτί.
Η ψύκτρα που έρχεται μαζί με τον κάθε επεξεργαστή, καθώς και το ενσωματωμένο σύστημα ψύξης στις κάρτες γραφικών, είναι σχεδιασμένα για να διατηρούν τη θερμοκρασία του υπολογιστή εντός των ασφαλών ορίων, όσο απαιτητικές και αν είναι οι εργασίες μας.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου παρατηρούμε αυξημένη θερμοκρασία υπολογιστή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θα πρέπει να βρούμε άμεσα την αιτία της υπερθέρμανσης για να μην προκληθεί ζημιά στο σύστημα.
Άλλωστε, όπως ήδη είπαμε, αν υπερθερμανθεί ο επεξεργαστής μας, το πολύ-πολύ να σβήσει ο υπολογιστής για να προστατευτεί. Αν όμως υπάρξει υπερθέρμανση στην κάρτα γραφικών, είναι πολύ πιθανότερο να πάθει μόνιμες βλάβες ή να καεί εντελώς.
Ψύκτρα και θερμοαγώγιμη πάστα
Ο κυριότερος λόγος για αυξημένη θερμοκρασία υπολογιστή είναι η λανθασμένη τοποθέτηση της ψύκτρας του επεξεργαστή, ή της θερμοαγώγιμης πάστας.
Ειδικά αν πρόκειται για νέο σύστημα, θα πρέπει άμεσα να βγάζουμε την ψύκτρα, να καθαρίσουμε καλά την παλιά πάστα με ισοπροπυλική αλκοόλη, να βάλουμε νέα στη θέση της, και να την κουμπώνουμε ξανά στο socket.
Σύστημα εξαερισμού και καθαρισμός από σκόνη
Μακράν όμως ο βασικότερος λόγος για αυξημένη θερμοκρασία υπολογιστή είναι το κακό airflow στο κουτί. Μπορεί να ευθύνεται ο τρόπος που τοποθετήσαμε τους ανεμιστήρες, ή το κακό cable management.
Ίσως βέβαια να έχουμε να καθαρίσουμε τη σκόνη καμιά πενταετία. Ειδικά αν πρόκειται για laptop, η σκόνη είναι ο ένοχος στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.
Αν θέλετε να καθαρίσετε τον υπολογιστή σας από τη σκόνη, δείτε τον αναλυτικό οδηγό μας.
Επειδή όμως ο καθαρισμός ενός laptop διαφέρει αρκετά απ' τον καθαρισμό του σταθερού υπολογιστή, αν δεν γνωρίζετε πώς να το κάνετε, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.
Αν θέλετε να το ρισκάρετε μόνοι σας, δείτε τον οδηγό μας:
Ο λόγος που η σκόνη δημιουργεί τόσο μεγάλο πρόβλημα, είναι επειδή επιβαρύνει τη λειτουργία των ανεμιστήρων. Επιπλέον, εφόσον δημιουργηθεί στρώμα σκόνης πάνω στα υποσυστήματα, εμποδίζει την απαγωγή της θερμότητας, συνεισφέροντας στην υπερθέρμανση.
Βέβαια, ανεξάρτητα από τη σκόνη, πρέπει να είμαστε έξτρα προσεκτικοί με τις γρίλιες εξαερισμού. Για παράδειγμα, αν τοποθετήσουμε το laptop μας επάνω στο κρεβάτι, και τον σταθερό μας μπροστά από μία κουρτίνα, θα έχουμε σίγουρα πρόβλημα υπερθέρμανσης.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αυξήσουμε τη ροή του αέρα στο laptop είναι να χρησιμοποιήσουμε μία βάση φορητού υπολογιστή. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσουμε το laptop ώστε να έχει μία καλή ροή αέρα και ταυτόχρονα ο πιο εργονομικός.
Βλάβη στο σύστημα
Αν είμαστε βέβαιοι ότι κάναμε τα πάντα σωστά, ότι το σύστημά μας έχει ιδανικό airflow, και η θερμοκρασία υπολογιστή παραμένει σε υψηλά επίπεδα, τότε ενδεχομένως ο υπολογιστής να έχει κάποια βλάβη.
Το πιο συνηθισμένο είναι να χαλάσει κάποιος από τους ανεμιστήρες του κουτιού, ή της κάρτας γραφικών, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να αντικαταστήσουμε άμεσα τον χαλασμένο ανεμιστήρα.
Overclock
Σαφώς, όταν έχουμε κάνει overclock, είτε τον επεξεργαστή, είτε την κάρτα γραφικών, εκεί οι προδιαγραφές φεύγουν απ' το παράθυρο. Είναι δεδομένο ότι δεν θα έχουμε τις ίδιες θερμοκρασίες που έχουμε με τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις.
Σε μία τέτοια περίπτωση, εκτός του ότι πρέπει να έχουμε αγοράσει ένα σημαντικά καλύτερο σύστημα ψύξης, πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς τις θερμοκρασίες για να μην έχουμε απρόοπτα.
Εσείς πώς μετράτε τη θερμοκρασία υπολογιστή?
Εάν έχουμε έναν υπολογιστή που λειτουργεί συνεχώς σε υψηλές θερμοκρασίες, ίσως είναι καιρός να εκτελέσουμε μερικούς από αυτούς τους βασικούς ελέγχους.
Ο συνεπής έλεγχος θερμοκρασίας υπολογιστή, και ειδικά για τη θερμοκρασία λάπτοπ, μπορεί να αποτρέψει σοβαρές βλάβες σε βάθος χρόνου.
Αν σας γεννήθηκαν απορίες ή θέλετε να προτείνετε κάποιο άλλο δωρεάν πρόγραμμα μέτρησης θερμοκρασίας υπολογιστή, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.
