Το Μυστήριο των Ηχείων – Ιστορίες Υπολογιστών

Αν σας εκνευρίζουν οι ταινίες που αφήνουν ανοιχτό το τέλος, μην διαβάσετε αυτή την ιστορία. Πρόκειται για ένα παράξενο είδος μυστηρίου, στο οποίο γνωρίζουμε με σχετική βεβαιότητα τον ένοχο, και παρ' όλα αυτά μας είναι αδύνατον να το εξηγήσουμε με οποιοδήποτε ορθολογικό τρόπο. Welcome to the Twilight Zone…

Το νέο απόκτημα του studio

Ο ξάδερφός μου, τον οποίο έχω αναφέρει και σε προηγούμενη ιστορία, είχε ξεκινήσει από νωρίς να ασχολείται με τη μουσική.

Από μικρή ηλικία μάθαινε πιάνο, βιολί και ταμπουρά, καθώς και αρμονία. Παρακολούθησε το μουσικό Γυμνάσιο και Λύκειο, και σύντομα αργότερα έκανε τα πρώτα του βήματα στο να συνθέσει τη δική του μουσική – μπορείτε να ακούσετε ορισμένα από τα κομμάτια του στο YouTube.

Ενώ σπούδασε κάτι εντελώς άσχετο – συντήρηση αρχαιοτήτων στο ΤΕΙ Αθήνας – αφότου πήρε το πτυχίο του αποφάσισε να αποκτήσει τα εφόδια που χρειαζόταν για να ασχοληθεί σοβαρά με τη μουσική. Έτσι, το 2013 ξεκίνησε σπουδές μουσικής παραγωγής στη SAE Athens.

Παράλληλα, για τις ανάγκες της σχολής αλλά και για τις προσωπικές του συνθέσεις, άρχισε να στήνει ένα οικιακό Studio με βάση τον υπολογιστή του.

Είχε ήδη μια επαγγελματική κάρτα ήχου M-Audio Delta, την οποία αγόρασε πριν από μια δεκαετία. Όμως η πιο πρόσφατη προσθήκη, για την οποία δικαιολογημένα καμάρωνε, ήταν ένα ζευγάρι ενεργών ηχείων Yamaha HS-8 Studio Monitor.

Τα ενεργά ηχεία, για όσους δεν γνωρίζετε, είναι ηχεία τα οποία έχουν ενσωματωμένο ενισχυτή εντός του ηχείου, και συνδέονται απευθείας σε μια κατάλληλη κάρτα ήχου.

Τα ηχεία Studio Monitor είναι μια ειδική κατηγορία ηχείων, στόχος των οποίων είναι να ακούγονται όσο το δυνατόν πιο ουδέτερα, για να μην “χρωματίζουν” τον ήχο. Έτσι, μπορεί να γίνει σωστά η μουσική παραγωγή, προκειμένου η τελική μουσική να παίζει καλά σε οποιαδήποτε άλλα ηχεία.

Ήταν μια επένδυση της τάξης των 600ων ευρώ, αρκετά μεγάλη για τα οικονομικά του ξαδέρφου μου, αλλά ήταν αυτό που χρειαζόταν για να περάσει το οικιακό του στούντιο στο επόμενο επίπεδο.

Και για πεντέμισι περίπου μήνες, από τα Χριστούγεννα που τα αγόρασε μέχρι και το Μάιο, όλα λειτουργούσαν άψογα.

Το πρόβλημα

Μια μέρα, ο ξάδερφός μου εργαζόταν πάνω σε ένα πρόγραμμα μουσικής σύνθεσης, επιχειρώντας να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο ήχο, όπως τον είχε στο μυαλό του.

Καθώς πειραματιζόταν με τις διάφορες δυνατότητες και ρυθμίσεις του προγράμματος, κάτι δεν του πήγαινε καλά στην ακρόαση. Όμως δεν μπορούσε να το εντοπίσει ακριβώς.

Έφτιαξε λοιπόν έναν απλό, μονοφωνικό ήχο, σε συγκεκριμένη συχνότητα, σαν δοκιμαστικό, και τον έβαλε να παίξει και στα δύο κανάλια. Στο αριστερό ηχείο, ας το πούμε ηχείο “Α”, ο ήχος έπαιζε τέλεια, όπως έπρεπε.

Στο δεξί ηχείο, όμως, το ηχείο “Β”, ο ήχος είχε τέτοια παραμόρφωση, που έπαιζε κυριολεκτικά άλλη νότα.

Η πρώτη κίνηση του ξαδέρφου μου, και η πιο λογική, ήταν να αλλάξει τα καλώδια των ηχείων μεταξύ τους, κρατώντας τα συνδεδεμένα στις ίδιες θύρες της κάρτας ήχου μήπως υπήρχε κάποιο πρόβλημα με το βύσμα που προξενούσε την παραμόρφωση.

Και με αλλαγμένα τα καλώδια, όμως, το ηχείο Α έπαιζε σωστά, το ηχείο Β έπαιζε χάλια.

Το επόμενο που δοκίμασε ήταν να συνδέσει το ηχείο Β στο αριστερό κανάλι, και το ηχείο Α στο δεξί, για να ελέγξει μήπως έχει κάποιο πρόβλημα η δεξιά έξοδος της κάρτας ήχου.

Και με αυτή τη σύνδεση, όμως, το ηχείο Β, στα αριστερά πλέον, εξακολουθούσε να εμφανίζει το ίδιο πρόβλημα.

Η λογική, λοιπόν, υπαγορεύει πως απλά χάλασε το ηχείο Β. Σωστά?

Παίρνει ο ξάδερφός μου τα ηχεία παραμάσχαλα, τα καλώδια, καθώς και τον δοκιμαστικό ήχο που είχε φτιάξει, και πηγαίνει στο Service της Yamaha.

Στο service, ο τεχνικός έκανε ελέγχους για 30 λεπτά, δοκίμασε πολλαπλούς διαφορετικούς ήχους, έκανε μετρήσεις μέχρι και στα καλώδια.

Και τα δύο ηχεία έπαιζαν άψογα. Δεν ακουγόταν κανένα απολύτως πρόβλημα.

Σε αυτό το σημείο, το πιο λογικό συμπέρασμα είναι πως είχε πρόβλημα η κάρτα ήχου – στο κάτω κάτω, ήταν μια κάρτα δεκαετίας.

Εδώ όμως είναι που μπαίνουμε στη ζώνη του Λυκόφωτος.

Το παράλογο

Επιστρέφοντας στο σπίτι, ο ξάδερφός μου αποφασίζει να επιβεβαιώσει πως όντως φταίει η κάρτα ήχου.

Συνδέει λοιπόν τον υπολογιστή σε έναν παλιό στερεοφωνικό ενισχυτή, με δύο παλιά και σχετικά φθηνά συμβατικά ηχεία, μάρκας Jamo αν θυμάμαι σωστά.

Βάζει τον δοκιμαστικό ήχο να παίξει. Το αριστερό ηχείο, έστω ηχείο Γ, παίζει κανονικά. Το δεξί ηχείο, έστω ηχείο Δ, παίζει με την ίδια παραμόρφωση.

Αυτό ήδη είναι παράξενο, καθώς το ενεργό ηχείο Β είχε πρόβλημα με την παραμόρφωση και στο δεξί και στο αριστερό κανάλι, ενώ αντίθετα το ηχείο Α έπαιζε σωστά και στα δύο κανάλια.

Ο ξάδερφός μου αλλάζει θέση στα δύο παλιά ηχεία, βάζει το Γ στο δεξί κανάλι του ενισχυτή, και το Δ στο αριστερό.

Το Γ παίζει κανονικά. Το Δ παίζει με τη γνωστή παραμόρφωση.

Βάζει το ηχείο Δ μόνο του στο δεξί κανάλι.

Παραμόρφωση.

Μόνο του στο αριστερό κανάλι. Παραμόρφωση.

Το ηχείο Γ, είτε στο ένα κανάλι είτε στο άλλο, παίζει τέλεια.

Κάνει την ίδια δοκιμή, ξανά με τα Yamaha.

Το ηχείο Β μόνο του στο δεξί κανάλι. Παραμόρφωση.

Μόνο του στο αριστερό κανάλι. Παραμόρφωση.

Το ηχείο Α παίζει τέλεια και στα δύο κανάλια.

Βάζει τα ηχεία σε άλλο σημείο στο χώρο, μήπως με κάποιο τρόπο φταίει η φυσική τους τοποθεσία.

Τα ίδια.

Αλλάζει μέχρι και το πολύπριζο και την πρίζα, και ξανακάνει όλες τις δοκιμές.

Τα ίδια. Το ηχείο Β και το ηχείο Δ παίζουν με παραμόρφωση, σε κάθε δοκιμή, σε όποιο κανάλι κι αν είναι συνδεδεμένα, όποιον ήχο κι αν παίζουν.

Αν έφταιγε το δεξί κανάλι της κάρτας ήχου, στο οποίο πρωτοεμφανίστηκε το πρόβλημα, τότε όποιο ηχείο και να συνδεόταν σε αυτό θα εμφάνιζε το ίδιο πρόβλημα.

Όμως, είναι σαν η κάρτα ήχου να έχει τη δική της νοημοσύνη. Σαν να επιλέγει το ένα από τα ηχεία και να αποφασίζει πως “Αυτό το ηχείο δεν πρόκειται να παίξει σωστά, όπου κι αν είναι συνδεδεμένο, είτε δεξιά, είτε αριστερά”.

Και, μάλιστα, σε ηχεία που έχουν διαφορά ηλικίας 10 χρόνων, είναι διαφορετικής μάρκας, διαφορετικής τεχνολογίας, διαφορετικού σχεδιασμού, και διαφορετικής κατηγορίας τιμής. Και με το ένα ηχείο να έχει το δικό του ενισχυτή, ενώ το άλλο να συνδέεται σε εξωτερικό ενισχυτή.

Το ανεξήγητο

Το μόνο προφανές στην όλη ιστορία είναι πως το πρόβλημα πιθανότατα είναι στην κάρτα ήχου, που είναι μακράν το παλιότερο εξάρτημα σε ολόκληρο το Studio.

Όμως τίποτα από όλα όσα γνωρίζω και όσα μπορώ να φανταστώ δεν μπορεί να εξηγήσει το πώς ακριβώς το πρόβλημα εκδηλώνεται με αυτό τον τρόπο.

Το καλύτερο που μπορούσε να υποθέσει ο τεχνικός της Yamaha είναι πως το ηχείο B είναι λίγο πιο ευαίσθητο, οπότε “πιάνει” το πρόβλημα της κάρτας ήχου, σε όποιο κανάλι κι αν έχει συνδεθεί.

Αυτό όμως δεν εξηγεί σε κανένα βαθμό γιατί συμβαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα και στο ένα από παλιά ηχεία, με διαφορετικό ενισχυτή.

Είναι αδύνατον να πιστέψουμε σε μια τόσο μεγάλη σύμπτωση, πως σε ηχεία με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά, το ένα από τα δύο να έχει ακριβώς την ίδια ευαισθησία που να εκδηλώνεται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο.

Αν αρχίζουμε να πιστεύουμε σε τέτοιες συμπτώσεις, θα καταλήξουμε να πιστεύουμε και στους Illuminati…

Πάντως, πριν λίγες μέρες ο ξάδερφός μου πούλησε τα Yamaha – τα οποία δεν είχαν κανένα πρόβλημα, υπενθυμίζω – για να πάρει ένα ζευγάρι ακόμη καλύτερα ηχεία Studio Monitor, που βρήκε μεταχειρισμένα σε τιμή ευκαιρίας.

Έχω μεγάλη περιέργεια αν το πρόβλημα θα εμφανιστεί και στα καινούρια…

Οι νεότερες ιστορίες του PCsteps

Tα μέλη του newsletter του PCsteps έλαβαν την παραπάνω ιστορία στις 21 Μαΐου 2014 – και μάλιστα ζητήθηκε και η γνώμη των μελών σχετικά με το συγκεκριμένο μυστήριο, που δυστυχώς, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες όλων, έμεινε άλυτο…

Ως προνομιούχο μέλος του PCsteps θα λαμβάνετε φρέσκιες τις νεότερες ιστορίες, καθώς επίσης και “μυστικά” tips και συμβουλές, ανακοινώσεις διαγωνισμών, ευκαιρίες στο χώρο της τεχνολογίας και άλλα πολλά!

Το μόνο που έχετε να κάνετε, είναι να συμπληρώσετε το email σας στην παρακάτω φόρμα.

Θα τα πούμε μέσα!