Home » Technology Explained » Τι είναι τα Προφίλ Χρωμάτων και Ποια η Σημασία Τους

Τι είναι τα Προφίλ Χρωμάτων και Ποια η Σημασία Τους

Αυτός ο οδηγός γράφτηκε πριν από περισσότερα από 2 χρόνια. Η τεχνολογία αλλάζει και εξελίσσεται. Αν οτιδήποτε δεν σας λειτουργεί, γράψτε μας στα σχόλια και θα κοιτάξουμε να τον ανανεώσουμε.

Tα προφίλ χρωμάτων (color profiles) είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο στα χέρια ενός σχεδιαστή, φωτογράφου, video editor, γενικότερα επαγγελματία που έχει σχέση με την εικόνα. Ο μέσος χρήστης δεν έχει λόγο να ασχοληθεί με τα προφίλ χρωμάτων, γνωρίζοντας όμως τι είναι, σε τι χρησιμεύουν, και πώς λειτουργούν, θα μας δώσει μια καλύτερη κατανόηση για την απεικόνιση της εικόνας στις οθόνες και τους εκτυπωτές.

Δείτε τις ενότητες του οδηγού

Προτάσεις συνεργασίας

Προωθήστε δυναμικά την επιχείρησή σας στο site του PCsteps και στο κανάλι μας στο YouTube.

Επικοινωνία

Γίνε VIP μέλος στο PCSteps

Τα μέλη υποστηρίζουν ενεργά το PCsteps για να συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς διαφημίσεις για όλους.

Συμμετοχή

Η ταυτοποίηση των χρωμάτων στον υπολογιστή

Τα χρώματα γενικά είναι ένα περίπλοκο θέμα. Γι’ αυτό, αν δεν κατανοήσουμε έστω λίγο πως λειτουργούν τα χρώματα στον υπολογιστή, δεν πρόκειται να καταλάβουμε τι είναι τα προφίλ χρωμάτων.

Αρχικά, το μάτι μας μπορεί να διακρίνει συνολικά περίπου δέκα εκατομμύρια διαφορετικά χρώματα.

Τι είναι τα Προφίλ Χρωμάτων και Ποια η Σημασία Τους

Η ψηφιακή μας κάμερα ή η κάμερα του κινητού μας έχει τη δυνατότητα να κωδικοποιήσει πάνω από δεκαέξι εκατομμύρια τιμές χρωμάτων. Την ίδια στιγμή, ο εκτυπωτής μας καταφέρνει να αποτυπώσει στο χαρτί σημαντικά λιγότερες από αυτές τις τιμές.

Σε αυτό το σημείο, παρουσιάζεται ένα πρόβλημα. Πώς μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η οθόνη του κινητού δείχνει αυτό που τραβά η κάμερα; Ή πως ο εκτυπωτής τυπώνει το ίδιο χρώμα με αυτό που βλέπουμε στην οθόνη;

Το RGB: Το χρώμα στην οθόνη

Ακόμα κι αν δεν έχουμε ασχοληθεί ποτέ σοβαρά με το χρώμα στον υπολογιστή, το πιθανότερο είναι πως γνωρίζουμε για το RGB.

Το RGB είναι συντομογραφία των Red, Green, και Blue, δηλαδή των τριών βασικών χρωμάτων.

Τι είναι το RGB: Πώς Τρία Χρώματα Γίνονται 16,7 Εκατομμύρια

Οι σύγχρονες οθόνες υπολογιστών μπορούν να εμφανίσουν 16,7 εκατομμύρια χρώματα, περισσότερα απ' όσα μπορεί να αναγνωρίσει το ανθρώπινο μάτι. Και όμως, όλα αυτά τα χρώματα…

Στο RGB, όλα τα χρώματα δημιουργούνται από τα τρία βασικά – το κόκκινο, το πράσινο, και το μπλε.

Ακριβώς αυτά τα βασικά χρώματα χρησιμοποιούν και τα αισθητήρια κύτταρα των ματιών μας, ώστε να αντιλαμβάνονται όλη τη χρωματική γκάμα στον κόσμο γύρω μας.

Κάθε άλλο χρώμα παράγεται από συνδυασμούς των βασικών, και οι αποχρώσεις των χρωμάτων είναι αποτέλεσμα ανάμιξής τους με λευκό ή μαύρο.

Γιατί όμως μόνο τα τρία χρώματα RGB, και όχι κάτι που περιέχει επίσης μαύρο και άσπρο; Γιατί η σωστή ανάμιξη των τριών βασικών χρωμάτων μας δίνει και διαφορετικές αποχρώσεις.

Απλώς, το λευκό δείχνει το φως, ενώ το μαύρο τη σκιά, και το πώς τα χρώματα επηρεάζονται από αυτά τα στοιχεία.

Στην εικόνα παραπάνω βλέπουμε τέσσερα συνηθισμένα χρώματα – το μοβ, το τιρκουάζ, το μπορντό, και το κίτρινο.

Τα χρώματα αυτά προέκυψαν από την ανάμιξη συγκεκριμένων ποσοτήτων κόκκινου, μπλε, και πράσινου. Οι ποσότητες αναγράφονται με ορισμένες τιμές για κάθε χρώμα, κι αν τις εισάγουμε σε ένα εργαλείο όπως αυτό, θα δούμε ακριβώς αυτά τα χρώματα.

Όσο ευέλικτο κι αν είναι το RGB, όμως, έχει και τα όριά του.

Αν εξαιρέσουμε τις επαγγελματικές χρήσεις, που εκεί ίσως προκύπτουν μεγαλύτερα νούμερα, τα RGB λειτουργούν σε κανάλια 8-bit. Αυτό μεταφράζεται σε 28, δηλαδή 256 τιμές, ή από το 0 έως το 255.

Οπότε, κάθε βασικό χρώμα (κόκκινο, πράσινο, μπλε) μπορεί να πάρει 256 τιμές, και όλα μαζί να αναπαράγουν 256ή 16.777.216 αποχρώσεις. H παρακάτω εικόνα, για παράδειγμα, δείχνει μόνο είκοσι αποχρώσεις/τιμές του κόκκινου.

CMYK: Το χρώμα στους εκτυπωτές

Ενώ το RGB ουσιαστικά ακολουθεί τον τρόπο που το μάτι μας αντιλαμβάνεται το χρώμα, δεν είναι η μοναδική μέθοδος που έχουμε διαθέσιμη για να δημιουργήσουμε ένα χρωματικό φάσμα.

Ένα άλλο δημοφιλές φάσμα χρωμάτων είναι το CMYK, το οποίο χρησιμοποιεί τέσσερα χρώματα αντί για τρία. Συγκεκριμένα, αναμιγνύει τα Cyan, Magenta, Yellow, και Keyline, ή αλλιώς Κυανό, Ματζέντα, Κίτρινο, και το Μαύρο.

Το μαύρο ονομάστηκε ως keyline, διότι είναι το χρώμα-κλειδί του συστήματος αυτού. Χρησιμοποιείται ώστε να ρυθμίσει τις επιπλέον αποχρώσεις, και να δίνει μεγαλύτερο βάθος χρώματος.

Τι είναι το CMYK και Πώς Λειτουργεί η Έγχρωμη Εκτύπωση

Το χρωματικό μοντέλο RGB  είναι η βάση για την απεικόνιση ψηφιακής εικόνας. Όμως, η εφαρμογή του στην τεχνολογία εκτυπώσεων είναι αδύνατη, λόγο της φύσης του μελανιού. Το…

Οι εκτυπωτές, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν συνήθως ένα δοχείο τριπλής μελάνης (CMY), και ένα μαύρο (K ή Keyline). Τα τρία χρώματα αναπαράγουν τις περισσότερες αποχρώσεις, αλλά δεν θα μπορούν να αναπαράγουν αρκετές σκούρες αποχρώσεις.

Παράλληλα, ο συνδυασμός των χρωμάτων αυτών μας δίνει το μαύρο, αλλά οι ποσότητες μελάνης που απαιτούνται είναι μεγάλες. Έτσι, οι εκτυπωτές χρησιμοποιούν ξεχωριστό μαύρο μελάνι.

Η βασική διαφορά του RGB και του CMYK είναι στο πως παράγεται το χρώμα σε κάθε ένα από τα δύο διαφορετικά φάσματα.

Το RGB φτιάχτηκε με γνώμονα τα φωτεινά εικονοστοιχεία μίας οθόνης. Τα pixel μιας οθόνης είναι “τριπλές λάμπες”, που χρησιμοποιούν την παραγωγή φωτός σε συγκεκριμένη συχνότητα για να δημιουργήσουν το χρώμα.

Όταν και οι τρεις τιμές του RGB είναι 0, τότε η “λάμπα” μένει σβηστή, άρα μας δίνει το μαύρο. Η κλίμακα RGB έχει νόημα λοιπόν μόνο όταν αναφερόμαστε σε κάποιου τύπου οθόνη, ασχέτως αν είναι οθόνη ψηφιακού κινηματογράφου ή οθόνη smartwatch.

Στην περίπτωση του CMYK, όμως, δεν παράγεται φως. Ουσιαστικά χρησιμοποιείται χρωστική πάνω σε χαρτί, η οποία απορροφάει ορισμένες συχνότητες του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, και ορισμένες τις αντανακλά.

Με πιο απλά λόγια, η εκτύπωση βασίζεται στο φως του περιβάλλοντος και στο πώς απορροφάται από το χαρτί και τη χρωστική του μελανιού, προκειμένου να έχουμε μια έγχρωμη εικόνα.

Επιπλέον, εκεί που στο RGB απλά σβήνει το “φως” για το μαύρο, στο CMYK χρειάζεται μια αρκετά σκούρα χρωστική για να απορροφήσει όλες τις συχνότητες.

Αναπόφευκτα, αυτό περιορίζει το πόσα και ποια χρώματα μπορούμε να απεικονίσουμε. Είναι διαφορετικό να παράγεις το φως που χρειάζεσαι, και διαφορετικό να προσπαθείς να διαχειριστείς το υπάρχον φως του περιβάλλοντος.

Σαν αποτέλεσμα, αν δημιουργήσουμε ή επεξεργαστούμε μια εικόνα σε RGB, και την εκτυπώσουμε σε CMYK, δεν θα έχουμε χρωματικά το ίδιο αποτέλεσμα.

Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε πόσο ζωντανά χρώματα αναπαράγει το RGB, και τι αντίκτυπο έχει η μετατροπή της σε CMYK, με στόχο την εκτύπωσή της.

Όταν λοιπόν κάποιος επαγγελματίας δημιουργεί ή επεξεργάζεται εικόνες που πρόκειται να εκτυπωθούν, χρειάζεται ένας τρόπος αυτό που βλέπει στην οθόνη να βρίσκεται όσο γίνεται πιο κοντά σε αυτό που θα αποτυπωθεί στο χαρτί.

Τι είναι τα προφίλ χρωμάτων;

Είδαμε λοιπόν πως η βασική διαφορά ανάμεσα στο RGB και το CMYK έχει να κάνει με την τεχνολογία της οθόνης σε σχέση με τον εκτυπωτή.

Όμως, ακόμα κι αν παραμείνουμε μόνο στην οθόνη, και η τεχνολογία των οθονών δεν μπορεί να αποδώσει στο 100% όλες τις αποχρώσεις του RGB. Δεν έχει εφευρεθεί ακόμα η τέλεια οθόνη, που να δείχνει τα πάντα.

Για αυτό το λόγο, ακόμα και εντός του RGB, χρειάστηκε να δημιουργηθούν μικρότερα χρωματικά φάσματα, που να έχουν ένα υποσύνολο των χρωμάτων που να μπορεί η οθόνη να τα απεικονίσει με ακρίβεια. Αυτά είναι τα προφίλ χρωμάτων.

Ανάλογα με την εργασία που κάνει ένας επαγγελματίας στον τομέα της εικόνας, και τον εξοπλισμό του, επιλέγει και χρησιμοποιεί το προφίλ χρωμάτων με το οποίο θα έχει τη μεγαλύτερη πιστότητα.

sRGB

Το κυριότερο προφίλ χρωμάτων είναι το sRGB, καθώς το 99% των εικόνων που συναντάμε το χρησιμοποιούν. Επίσης, αποτελεί το τυπικό προφίλ που χρησιμοποιείται στο διαδίκτυο.

Δημιουργήθηκε το 1996 από τις HP και Microsoft, και κάθε οθόνη έχει σχεδιαστεί ώστε να εμφανίζει ένα σημαντικό τμήμα του sRGB. Για αυτό το λόγο, είναι και η προεπιλογή στους περισσότερους υπολογιστές.

Για να το ελέγξετε, μπείτε στην αναζήτηση, πληκτρολογήστε “Διαχείριση χρωμάτων”, και κάντε κλικ στην πρώτη επιλογή.

Στην καρτέλα “Για προχωρημένους”, τόσο ως “Προφίλ συσκευής”, όσο και για “Προφίλ συνθηκών προβολής”, το πιθανότερο είναι να βρείτε ρυθμισμένο το sRGB.

Τέλος, το sRGB καλύπτει ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι των ψηφιακών χρωμάτων. Η συμβατότητά του με συστήματα, και η έκτασή του, το καθιστούν το πιο δημοφιλές προφίλ χρωμάτων.

DCI-P3

Η εξέλιξή του άργησε να έρθει, αλλά είναι εδώ. Το DCI-P3 είναι ένα προφίλ χρωμάτων που χρησιμοποιείται επί δεκαετίες από τη βιομηχανία ταινιών. Παρ’ όλα αυτά, σιγά σιγά εμφανίζεται και σε ευρύτερα καταναλωτικά προϊόντα.

Για παράδειγμα, οι οθόνες των iPhone 7, 8, και X, υποστηρίζουν το DCI-P3. Παράλληλα, αρκετές HDR 4K οθόνες είναι συμβατές με αυτό το προφίλ.

Συνολικά, το DCI-P3 έχει μεγαλύτερο εύρος, και μπορεί να εμφανίζει μεγαλύτερη γκάμα αποχρώσεων σε σχέση με το sRGB.

Adobe RGB

Το Adobe RGB, όπως πιθανώς να σας προδιαθέτει το όνομά του, είναι ένα προφίλ χρωμάτων που αναπτύχθηκε από την Adobe. Μάλιστα, φτιάχτηκε δύο χρόνια μετά το sRGB, των HP και Microsoft.

Αν και είναι μόλις δύο χρόνια νεότερο, το Adobe RGB καλύπτει ιδιαίτερα μεγαλύτερο φάσμα χρωμάτων σε σχέση με το sRGB. Άλλωστε, ο αρχικός σκοπός της δημιουργίας του ήταν ακριβώς αυτός.

Χρησιμοποιείται κυρίως από επαγγελματίες φωτογράφους και κινηματογραφιστές. Παράλληλα, υποστηρίζεται από κάμερες υψηλής τεχνολογίας και αρκετά ακριβές οθόνες.

ProPhoto RGB

Το ProPhoto RGB, που δημιουργήθηκε από την Kodak. Προς το παρόν χρησιμοποιείται για επαγγελματικές και επιστημονικές εφαρμογές.

Το ProPhoto RGB είναι το μεγαλύτερο σε εύρος προφίλ χρωμάτων, και περιέχει ακόμη περισσότερα χρώματα κι από το Adobe RGB.

Είναι τόσο μεγάλο σε μέγεθος που πρέπει να χρησιμοποιηθούν 16-bit ανά κανάλι, ή 65.536 διαφορετικές τιμές χρώματος, ώστε να λειτουργήσει σωστά.

Τα παραπάνω δεν είναι τα μοναδικά προφίλ χρωμάτων, αλλά είναι αυτά που θα συναντήσουμε τακτικότερα σε σύγχρονες επαγγελματικές εφαρμογές.

Στο παρελθόν, που οι περισσότερες οθόνες ήταν CRT, χρησιμοποιούνταν επιπλέον προφίλ χρωμάτων για το PAL/SECAM και το NTSC του τηλεοπτικού σήματος. Σήμερα η ανάγκη για τη χρήση αυτών των προφίλ έχει εκλείψει μαζί με την τεχνολογία CRT.

Υπάρχει λόγος να αλλάξω προφίλ χρωμάτων;

Σαν απλοί χρήστες που διαβάζουμε για πρώτη φορά για τα προφίλ χρωμάτων, μία εύλογη απορία είναι το αν θα έχουμε κάποιο κέρδος αλλάζοντας το προεπιλεγμένο προφίλ.

Η απάντηση σε αυτό, σε γενικές γραμμές είναι “όχι”. Κατ' αρχάς, σε καμία περίπτωση αλλάζοντας το χρωματικό προφίλ δεν πρόκειται ξαφνικά η οθόνη μας να αποκτήσει καλύτερα ή πιο ζωντανά χρώματα. Δεν είναι αυτός ο σκοπός των προφίλ χρωμάτων.

Τα προφίλ χρωμάτων είναι ένα επαγγελματικό εργαλείο, και έχουν χρησιμότητα για τους χρήστες που διαθέτουν τη γνώση και τον εξοπλισμό για να τα εκμεταλλευτούν.

Ακόμα κι αν επιλέγαμε πχ το ProPhoto RGB για μεγαλύτερο εύρος, αν η οθόνη μας δεν έχει την τεχνολογία για να απεικονίσει όλες του τις αποχρώσεις, δεν πρόκειται να δούμε καμία διαφορά. Τα προφίλ χρωμάτων πρέπει να υποστηρίζονται και τεχνικά.

Εσείς γνωρίζατε για τα προφίλ χρωμάτων;

Τα προφίλ χρωμάτων είναι κάτι σαν αφανείς ήρωες. Υπάρχουν εκεί έξω, δουλεύουν στο παρασκήνιο για εμάς, αλλά οι περισσότεροι τα αγνοούμε.

Κάθε φορά που τραβάμε μία φωτογραφία, όποτε βγάζουμε ένα βίντεο, ή τυπώνουμε ένα έγγραφό, πάντα χρησιμοποιούμε τα προφίλ χρωμάτων.

Εσείς έχετε ασχοληθεί με τα προφίλ χρωμάτων; Έχετε χρησιμοποιήσει κάποιο ειδικό, πέραν από το sRGB, και έχετε δει διαφορά; Γράψτε μας στα σχόλια.

Τα σχόλια του PCsteps έχουν μεταφερθεί στο Questions.pcsteps.gr. Αν έχετε απορίες για τη δημοσίευση ή οποιαδήποτε τεχνολογική ερώτηση, από προτάσεις αγορών μέχρι τεχνικά προβλήματα, γράψτε μας εκεί. Απαντάμε το αργότερο εντός 48 ωρών.

Οι Στήλες του PCsteps

FEATURED sale alert b10 x4 aa
Οδηγοί Αγοράς
QuickSteps#320 - Δωρεάν VPN Edge, Πλήρη Αποσύνδεση Facebook, Κρυφό Μήνυμα Σε Εικόνα, Καρτούν Εικόνα Προφίλ
QuickSteps
GamingSteps#20240322 - Battle Royale Στο WoW, Ρεκόρ Χρηστών Για Το Stardew Valley, GDC Και IGF Awards 2024
GamingSteps