Home » Technology Explained » Πώς Λειτουργεί το Antivirus

Πώς Λειτουργεί το Antivirus

Αυτός ο οδηγός γράφτηκε πριν από περισσότερα από 2 χρόνια. Η τεχνολογία αλλάζει και εξελίσσεται. Αν οτιδήποτε δεν σας λειτουργεί, γράψτε μας στα σχόλια και θα κοιτάξουμε να τον ανανεώσουμε.

Πριν την εποχή του Internet, ο μόνος τρόπος να κολλήσουμε ιό ήταν από καμιά δισκέτα μου μας έδωσε ένας φίλος, ή αν ξέφευγε κανένας ιός στα CD των περιοδικών. Πλέον, όμως, ένα ενημερωμένο antivirus είναι απαραίτητο σε κάθε εγκατάσταση Windows. Στον οδηγό αυτό θα δούμε πώς λειτουργεί το antivirus.

Δείτε τις ενότητες του οδηγού

Προτάσεις συνεργασίας

Προωθήστε δυναμικά την επιχείρησή σας στο site του PCsteps και στο κανάλι μας στο YouTube.

Επικοινωνία

Γίνε VIP μέλος στο PCSteps

Τα μέλη υποστηρίζουν ενεργά το PCsteps για να συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς διαφημίσεις για όλους.

Συμμετοχή

Στον οδηγό χρησιμοποιούμε το Avast Antivirus, που είναι ένα από τα καλύτερα δωρεάν antivirus, και επιπλέον έχει πλήρως εξελληνισμένο περιβάλλον.

Προστασία σε πραγματικό χρόνο

To antivirus είναι μία από τις ελάχιστες εφαρμογές – αν όχι η μόνη – που είναι απαραίτητο να ξεκινάει αυτόματα μαζί με τα Windows, και να παραμένει ενεργή για όση ώρα είναι ανοιχτός ο υπολογιστής.

Κάθε εφαρμογή του είδους έχει μια λειτουργία προστασίας σε πραγματικό χρόνο, ελέγχοντας άμεσα οποιοδήποτε αρχείο χρησιμοποιούμε.

Τη λειτουργία αυτή θα τη συναντήσουμε ως ενεργή προστασία, real-time protection, real-time shield, on-access scanning, background scanning, resident scanning, ή με κάποιο παρόμοιο όνομα, αναλόγως του antivirus.

πώς λειτουργεί το antivirus 01

Η “υπογραφή” κάθε ιού

Κάθε antivirus διαθέτει μια βάση δεδομένων γεμάτη με τα χαρακτηριστικά του κώδικα εκατομμυρίων ιών, worms, trojans, και άλλων τύπων malware. Τα χαρακτηριστικά αυτά ονομάζονται “υπογραφές ιών” (virus definitions).

Κάθε αρχείο που ελέγχει το πρόγραμμα, ουσιαστικά διαβάζει τον κώδικά του, και ψάχνει να βρει αν περιέχει ίχνη από τις υπογραφές ιών που το antivirus ήδη γνωρίζει.

Επειδή εκατοντάδες νέοι ή παραλλαγμένοι ιοί κυκλοφορούν κάθε μέρα, είναι πολύ σημαντικό το antivirus να είναι συνδεδεμένο στο Internet, για να κατεβάσει τις νεότερες ενημερώσεις όσον αφορά τις υπογραφές ιών.

πώς λειτουργεί το antivirus 02

Αν το antivirus δεν είναι ενημερωμένο, είναι θέμα χρόνου να βρεθεί κάποιος νέος ιός που ο κώδικάς του να μην ταιριάζει με καμία από τις γνωστές υπογραφές, και να περάσει ανενόχλητος στο σύστημά μας.

πώς λειτουργεί το antivirus 03

Τα Heuristics των αρχείων

Για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, κάθε antivirus διαθέτει έναν έλεγχο όσον αφορά τα “heuristics” των αρχείων.

Ουσιαστικά ο έλεγχος αυτός ανιχνεύει τον κώδικα για ύποπτες συμπεριφορές ακόμη κι αν δεν ταυτίζεται με τον κώδικα κάποιων από τα γνωστά malware με βάση τις υπογραφές.

Για παράδειγμα, αν ένα αρχείο που τρέχει επιχειρεί να ανοίξει κάθε αρχείο .exe στο σύστημά μας και να αντιγράψει τον κώδικά του σε αυτό, ε, δεν είναι και η πιο φυσιολογική συμπεριφορά.

πώς λειτουργεί το antivirus 04

Το πρόβλημα με τα heuristics είναι πως αν είναι πολύ ελαστικά, υπάρχει κίνδυνος να περάσουν malware στο σύστημά μας.

Αν όμως είναι πολύ αυστηρά, τότε ασφαλή αρχεία μπορούν να παρεξηγηθούν ως μολυσμένα, κάτι που αναφέρεται ως false positive ή ψευδής συναγερμός.

Πότε γίνεται ο έλεγχος των αρχείων

Για να ελέγξει το antivirus ένα αρχείο, δεν είναι απαραίτητο να το τρέξουμε.

Ο έλεγχος από το real time protection γίνεται σε κάθε αλληλεπίδραση που έχουμε με το αρχείο, είτε αν το κατεβάζουμε από το Internet, είτε όταν το μετακινήσουμε, το αντιγράψουμε κλπ.

πώς λειτουργεί το antivirus 05

Εκτός από τα αρχεία που είναι τα ίδια επικίνδυνα με βάση την κατάληξή τους, το antivirus ελέγχει και αρχεία που μπορεί να περιέχουν malware, όπως συμπιεσμένους φακέλους .zip, ή ακόμη και μολυσμένα αρχεία word.

πώς λειτουργεί το antivirus 06

Το μειονέκτημα του real time scanning

Ενώ το real time scanning είναι ο ακούραστος σωματοφύλακας του συστήματός μας, το μειονέκτημά του είναι πως χρησιμοποιεί πόρους του συστήματος.

πώς λειτουργεί το antivirus 07

Τα καλά νέα είναι πως οι εταιρείες του είδους προσπαθούν σε γενικές γραμμές να κρατούν ελαφριά τα προγράμματά τους, και αν έχουμε ένα σύγχρονο υπολογιστή, η επιβάρυνση δεν θα είναι καν ορατή.

Τώρα, αν ο υπολογιστής μας δεν είναι ό,τι πιο καινούριο…

πώς λειτουργεί το antivirus 08

…η καλύτερη επιλογή είναι να αντικαταστήσουμε τα Windows με κάποια διανομή Linux, που είναι ελαφριά και δεν χρειάζεται καθόλου antivirus.

Χειροκίνητος έλεγχος του συστήματος

Εκτός από την αυτόματη προστασία σε πραγματικό χρόνο, τα περισσότερα προγράμματα μας δίνουν τη δυνατότητα να ξεκινήσουμε έναν χειροκίνητο πλήρη έλεγχο.

Ο έλεγχος αυτός ελέγχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά και heuristics με το real time scan, μόνο που γίνεται μαζικά στα αρχεία του συστήματος, και όχι μόνο σε αυτά που χρησιμοποιούμε.

Ο χειροκίνητος έλεγχος μπορεί να είναι “γρήγορος”, ελέγχοντας μόνο τα ζωτικά αρχεία του συστήματος και τις εφαρμογές που τρέχουν ήδη στη μνήμη…

πώς λειτουργεί το antivirus 09

…είτε μπορούμε να κάνουμε έναν πλήρη έλεγχο του συστήματος, ο οποίος θα εξετάσει όλα τα αρχεία στον δίσκο ή τους δίσκους.

πώς λειτουργεί το antivirus 10

Όπως καταλαβαίνετε, ο πλήρης έλεγχος μπορεί να είναι εξαιρετικά χρονοβόρος αν έχουμε πολλά αρχεία…

πώς λειτουργεί το antivirus 11

…και επιπλέον καταναλώνει σημαντικούς πόρους του συστήματος και επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία του υπολογιστή μας.

πώς λειτουργεί το antivirus 12

Η βασική χρησιμότητα του πλήρους ελέγχου είναι, αμέσως μετά την εγκατάσταση του Antivirus, να βεβαιωθούμε πως όλα τα αρχεία που είχαμε ήδη στον υπολογιστή μας ήταν ασφαλή.

Από εκεί και πέρα, εφόσον όλα τα νέα αρχεία ελέγχονται σε πραγματικό χρόνο, το να τρέξουμε χειροκίνητα ένα πλήρη έλεγχο δεν είναι ιδιαίτερα απαραίτητο. Μια φορά στις δύο εβδομάδες ή και μια φορά το μήνα είναι αρκετή.

Εδώ είναι που θα μας βοηθήσει η δυνατότητα προγραμματισμού του ελέγχου, ώστε να μην χρειάζεται να τον έχουμε στο νου μας.

πώς λειτουργεί το antivirus 13

Φυσικά, ο χειροκίνητος έλεγχος είναι εξαιρετικά χρήσιμος αν θέλουμε να ελέγξουμε έναν εξωτερικό σκληρό δίσκο ή το δίσκο ενός άλλου υπολογιστή για malware.

Χειροκίνητο update

Όπως προαναφέραμε, είναι απαραίτητο το antivirus να κατεβάζει περιοδικά τις τελευταίες ενημερώσεις για τις νεότερες υπογραφές ιών.

Τα δωρεάν προγράμματα συνήθως ελέγχουν για virus definitions μία φορά την ημέρα, ενώ τα πληρωμένα μπορεί να ελέγχουν αρκετά συχνότερα, κάθε 3-4 ώρες.

Αν θέλουμε, όμως, μπορούμε να ζητήσουμε και χειροκίνητα ένα update, ιδιαίτερα αν πρόκειται να τρέξουμε ένα αρχείο που μας φαίνεται ύποπτο.

πώς λειτουργεί το antivirus 14

Επίσης χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή αν για κάποιο λόγο αποτύχει η ενημέρωση, και συνεχίζει να αποτυγχάνει απανωτά.

Πολλά από τα χειρότερα malware, αν καταφέρουν και εγκατασταθούν στο σύστημα, είναι προγραμματισμένα να μπλοκάρουν την πρόσβαση στους servers για τις νεότερες ενημερώσεις που θα μπορούσαν να τα αντιμετωπίσουν.

πώς λειτουργεί το antivirus 15

Αντιμετώπιση μολυσμένων αρχείων

Τα περισσότερα antivirus, μόλις εντοπίζουν ένα μολυσμένο αρχείο, επιχειρούν να το καθαρίσουν, και αν αποτύχουν το μεταφέρουν αυτόματα στην “καραντίνα” (quarantine), που αλλιώς θα τη συναντήσουμε και ως “κιβώτιο ιών” (virus vault).

πώς λειτουργεί το antivirus 16

Από εδώ μπορούμε να διαγράψουμε οριστικά κάποιο αρχείο, ή, αν έχει αποδειχτεί εσφαλμένος ο χαρακτηρισμός του ως επικίνδυνο, να το επαναφέρουμε.

Λάθος διαγνώσεις

Όπως και με τα ιατρικά λάθη, οι λάθος διαγνώσεις στο antivirus, όσο κι αν μας ανησυχούν, είναι μια πραγματικότητα.

Μάλιστα, σοβαρές περιπτώσεις καταλήγουν στις ειδήσεις, όπως όταν ένα λάθος update του AVG κατέληγε να κάνει τόση ζημιά στα Windows 7 64bit που δεν φόρτωνε καν το λειτουργικό σύστημα.

πώς λειτουργεί το antivirus 16a

Αν λοιπόν το πρόγραμμα υποστηρίζει πως ένα αρχείο είναι μολυσμένο ενώ εμείς πιστεύουμε πως είναι ασφαλές, η καλύτερη λύση είναι να χρησιμοποιήσουμε μια υπηρεσία όπως το VirusTotal, που ελέγχει το αρχείο με 52 διαφορετικά antivirus.

πώς λειτουργεί το antivirus 17

Αν μόνο ένα ή δύο από αυτά βλέπουν το αρχείο ως μολυσμένο, το πιθανότερο είναι πως είναι ασφαλές.

πώς λειτουργεί το antivirus 18

(ειδικά το Qihoo-360 βγάζει συχνά false positives).

Υπάρχει το τέλειο antivirus?

Όσο κι αν προσπαθεί η κάθε εταιρεία να προλάβει όλες τις πιθανές μολύνσεις, δεν υπάρχει κανένα antivirus που να είναι εντελώς απροσπέλαστο.

Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να εγκαταστήσουμε ένα από τα antivirus με τις καλύτερες βαθμολογίες σε δοκιμές ανεξάρτητων εργαστηρίων.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ισχυρότερη προστασία από ιούς είναι η κοινή λογική.

πώς λειτουργεί το antivirus 19

Αν μια ιστοσελίδα με δωρεάν ταινίες μας ζητάει να κατεβάσουμε ένα αρχείο .exe για να δούμε την ταινία, ή να κάνουμε μια δήθεν αναβάθμιση στον Flash Player, δεν χρειάζεται διδακτορικό στην επιστήμη των υπολογιστών για να γνωρίζουμε πως πρέπει να την αποφύγουμε.

πώς λειτουργεί το antivirus 19a

Το ίδιο κι αν μας έρθει ξαφνικά ένα μήνυμα στο facebook με ένα συνημμένο αρχείο που δεν περιμέναμε, πιθανώς από ένα άτομο με το οποίο δεν πολυμιλούσαμε.

πώς λειτουργεί το antivirus 20

Συνδυάζοντας ένα ενημερωμένο antivirus με την κοινή λογική να μην τρέχουμε άκριτα οτιδήποτε μας στέλνεται από το Internet, η ασφάλεια του συστήματός μας είναι λίγο-πολύ εγγυημένη.

Τα σχόλια του PCsteps έχουν μεταφερθεί στο Questions.pcsteps.gr. Αν έχετε απορίες για τη δημοσίευση ή οποιαδήποτε τεχνολογική ερώτηση, από προτάσεις αγορών μέχρι τεχνικά προβλήματα, γράψτε μας εκεί. Απαντάμε το αργότερο εντός 48 ωρών.

Οι Στήλες του PCsteps

FEATURED sale alert b10 x4 aa
Οδηγοί Αγοράς
QuickSteps#319 - Πλήρη Αποσύνδεση Λογαριασμού Google, Dynamic Island Στα Windows 11, Παιχνίδι Google I/O 2024
QuickSteps
GamingSteps#20240322 - Battle Royale Στο WoW, Ρεκόρ Χρηστών Για Το Stardew Valley, GDC Και IGF Awards 2024
GamingSteps